Các hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học từ các trường đại học cũng đang đối mặt với các yêu cầu cải cách và cạnh tranh mới. Nhiều tập đoàn công nghệ ngày nay có tiềm lực công nghệ, con người và tài chính rất lớn, họ lại ở tuyến đầu trong cuộc chạy đua biến tri thức thành sản phẩm phục vụ cuộc sống, vì thế họ có nhiều trải nghiệm quý giá mà giới hàn lâm đại học không có.
Chính điều đó đã làm giảm đáng kể ranh giới và khoảng cách về tri thức và khả năng sáng tạo giữa khu vực Đại học và Công nghiệp. Cùng với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, đòi hỏi giáo dục phải đem lại cho người học những kỹ năng và kiến thức cơ bản lẫn tư duy sáng tạo, khả năng thích nghi với các thách thức và yêu cầu công việc thay đổi liên tục để tránh nguy cơ bị đào thải. Tất cả tạo ra một bức tranh giáo dục đào tạo sinh động mà các phương thức giáo dục truyền thống chắc chắn sẽ không thể đáp ứng.
Trong bối cảnh Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra trên toàn cầu, nên chăng chúng ta cần phải có chiến lược phát triển ngành tự động hóa và công nghệ cao với 5 nội dung:
1- Hợp tác mạnh mẽ giữa khoa học công nghệ và sản xuất, kinh doanh.
2- Đẩy mạnh đổi mới công nghệ trong khu vực doanh nghiệp tư nhân.
3- Triển khai ứng dụng mạnh mẽ và rộng rãi các công nghệ mới.
4- Hợp tác quốc tế trong nghiên cứu phát triển và chuyển giao công nghệ.
5- Ưu tiên tài trợ cho các tổ chức, cá nhân có thành tích khoa học công nghệ xuất sắc.
Để thay đổi kịp với cuộc cách mạng công nghiệp hiện nay, Đại học Công nghệ Đồng Nai đã đổi mới mô hình, chương trình đào tạo và phương thức tuyển sinh. Người học có thể chủ động lựa chọn chương trình học để phù hợp với vị trí công tác đào tạo, giảng dạy, nghiên cứu khoa học hoặc theo công việc tại các cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế.
Hiện các trường Đại học ở Đồng Nai cũng đang tiếp tục hoàn thiện mô hình đào tạo với mục tiêu tăng cường chất lượng đào tạo đại học và thạc sĩ theo định hướng nghiên cứu, đáp ứng yêu cầu cao về chuẩn đầu ra.
Cụ thể, các trường đại học ở Đồng Nai chúng ta sẽ triển khai áp dụng chương trình đào tạo tích hợp đại học và sau đại học. Sinh viên ngay từ năm thứ 3 đã được tham gia các nhóm nghiên cứu, thực hiện các đề tài nghiên cứu cùng giáo viên hướng dẫn.
Hướng nghiên cứu đề tài tốt nghiệp đại học sẽ được phát triển tiếp tục ở bậc thạc sĩ. Sinh viên có thể lập kế hoạch học tập, đăng ký học các học phần trong chương trình tích hợp để quá trình học tập từ bậc đại học lên thạc sĩ không ngắt quãng. Đây là bước ngoặt thí điểm gắn chặt đào tạo với nghiên cứu khoa học của sinh viên.
Với cuộc cách mạng công nghệ, các trường đại học khác đang đứng trước thách thức rất lớn đó là cạnh tranh nguồn lực không chỉ trong nước mà cả toàn cầu như chảy máu chất xám. Cụ thể, rất nhiều sinh viên giỏi của trường đi nghiên cứu tiến sĩ ở nước ngoài không trở về.
Để thay đổi, các trường Đại học ở Đồng Nai đã đưa nhiều giải pháp để thu hút giảng viên trẻ, nhà nghiên cứu, chuyên gia tới hợp tác giảng dạy; tạo điều kiện tốt nhất cho các giảng viên trong trường tham gia hoạt động nghiên cứu, đặc biệt về cơ sở vật chất, môi trường làm việc, thực hiện tự chủ … để khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bước vào, thì trường đã có những điều kiện, có tâm thế sẵn sàng thực hiện.
TS. Bùi Quang Xuân
Nguồn: Báo Đồng Nai
Tài liệu tham khảo:
1. Klaus Schwab, Cuộc cách mạng công nghiệp thứ tư, 2016.
2. Deloitte, Industry 4.0 Chiến lược công nghệ cao của Đức
3. Nguyễn Thái: Cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4
4. Forber: Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang thay đổi thế giới như thế nào?
5. Diễn đàn kinh tế thế giới đã khai mạc với chủ đề “Làm chủ Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”