Thực hiện ý kiến chỉ đạo của đồng chí Thứ trưởng Tô Lâm tại Công văn số 3626/V12-P3 của Vụ hợp tác quốc tế về việc Cảnh sát Na Uy đề nghị tổ chức tập huấn chia sẻ kinh nghiệm về chiến thuật lấy lời khai dựa trên giả thuyết vô tội tại Học viện Cảnh sát nhân dân từ ngày 30/11/2012 đến 03/12/2012, Học viện Cảnh sát đã phối hợp để Đoàn cảnh sát Na Uy tổ chức thành công khóa tập huấn này. Tham gia khóa tập huấn có 30 học viên là cán bộ, giáo viên của Học viện Cảnh sát.
Khóa tập huấn chiến thuật lấy lời khai dựa trên giả thuyết vô tội nằm trong chương trình Đàm phán nhân quyền giữa hai nhà nước Na Uy và Việt Nam. Đoàn cảnh sát Na Uy tham gia tổ chức khóa tập huấn gồm có 4 giảng viên, bao gồm Ngài Gisle Kvanvig, Giám đốc các Chương trình Việt Nam, Đại học Oslo - Trưởng đoàn; Ngài Ivar Fashing, Giáo sư, Giám đốc trường đại học Cảnh sát Na Uy - Giảng viên; Ngài Asbjorn Rachlew, Cảnh sát trưởng Oslo - Giảng viên và Bà Tone Wroldsen, Bí thư thứ hai Đại sứ quán Hoàng gia Na Uy tại Hà Nội.
|
Ngài Gisle Kvanvig chụp ảnh lưu niệm cùng các cán bộ và đại diện học viên tham gia khóa tập huấn |
Khóa tập huấn gồm có 3 phần chính: Phần lý thuyết, phần thực hành và phần thảo luận. Phần lý thuyết, các giảng viên tập trung thuyết trình các vấn đề liên quan đến nguồn gốc lý thuyết về lấy lời khai dựa trên giả thuyết vô tội cũng như so sánh quan điểm lấy lời khai dựa trên giả thuyết vô tội của các nước Châu Âu và của Hoa Kỳ. Đặc biệt, Ngài Asbjorn giảng giải rất cụ thể, chi tiết mô hình nổi tiếng P.E.A.C.E có cấu trúc gồm 6 bước của một buổi lấy lời khai bắt nguồn từ Vương Quốc Anh vào năm 1992. Qua mỗi bước, giảng viên giới thiệu các kĩ thuật mà điều tra viên, cũng như cán bộ điều tra cần phải lưu ý để buổi lấy lời khai hiệu quả nhất, để thu được lời nhận tội của đối tượng tình nghi trong vụ án.
Giáo sư Ivar Kvanvig giới thiệu cách tiếp cận mới về cơ sở tâm tý học của quá trình lấy lời khai, đó là lấy lời khai dựa vào qui luật tâm lý của quá trình tri giác, hay gọi là lấy lời khai dựa trên logic tri giác của người bị hại hoặc đối tượng tình nghi (The cognitive interview). Giáo sư nhấn mạnh hai điểm cần lưu ý trong quá trình lấy lời khai: thứ nhất, sử dụng các loại câu hỏi khác nhau như câu hỏi tiếp xúc xã giao, câu hỏi mở và câu hỏi đóng để gợi nhớ lại những gì mà đối tượng đã tri giác được trong vụ án; thứ hai, trong quá trình đối tượng nghi vấn trình bày những thông tin về vụ án, điều tra viên có gắng không ngắt lời đối tượng tình nghi mà để khi đối tượng trình bày hết toàn bộ câu chuyện mới quay lại đặt câu hỏi tiếp theo vì nếu không, sẽ làm đối tượng bị phân tâm và mất khả năng tái hiện chính xác. Để làm tốt điều này, quá trình lấy lời khai cần phải được ghi âm và ghi hình để điều tra viên có thể xem lại và có toàn bộ thông tin cần thiết mà không cần phải ghi chép quá nhiều (quá trình ghi âm và ghi hình buổi lấy lời khai được thực hiện trong phần thực hành). Qua phần thực hành, các giảng viên đã tiến hành một buổi lấy lời khai mẫu trong phòng chuyên dùng trong đó có sự hỗ trợ của các thiết bị ghi âm, ghi hình cùng phần mềm chuyên dụng trước sự chứng kiến của toàn thể học viên. Trước khi khóa tập huấn kết thúc, các học viên đã có thời gian thảo luận, trao đổi với giảng viên để chia sẽ những kinh nghiệm của họ về công tác lấy lời khai, hỏi cung, cũng như làm rõ những nội dung đã được trình bày.
Lễ bế giảng và trao chứng chỉ hoàn thành khóa tập huấn cho toàn bộ học viên được tổ chức vào chiều ngày 03/12/2012 tại Học viện CSND. Phát biểu tại lễ bế giảng, Đồng chí Đại tá, PGS.TS, Phó giám đốc Học viện Ngô Sĩ Hiền đánh giá cao kết quả đạt được của khóa học mà Đoàn cảnh sát Na Uy đã tổ chức, đồng thời khẳng định Học viện Cảnh sát nhân dân mong muốn thúc đẩy hơn nữa các chương trình hợp tác đào tạo với các trường đại học Na Uy trong thời gian tới.