Được thành lập từ ngày 15/5/1968, trải qua 55 năm xây dựng và phát triển, từ một cơ sở giáo dục với chỉ gần 200 cán bộ và giảng viên, tới nay Học viện đã trở thành một trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học lớn với đội ngũ cán bộ, giảng viên có trình độ cao hàng đầu trong khối các nhà trường CAND. Nhà trường hiện đang có 1.178 cán bộ, giảng viên cơ hữu với 4 Giáo sư, 41 Phó Giáo sư, 228 Tiến sĩ, 539 Thạc sĩ, 153 Giảng viên chính, 26 đồng chí vinh dự được phong tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú qua các thời kỳ.

Tính đến năm 2023, Học viện đã và đang đào tạo 48 khóa đại học chính quy, 37 khóa đào tạo trình độ đại học hình thức vừa làm vừa học, 38 khóa đào tạo liên thông từ trình độ trung cấp lên trình độ đại học, 04 khóa đào tạo liên thông từ trình độ cao đẳng lên trình độ đại học, 31 khóa đào tạo Thạc sĩ và 27 khóa đào tạo Tiến sĩ với hơn 16 vạn cán bộ, trong đó có hơn 7 vạn Cử nhân, 4917 Thạc sĩ, 962 Tiến sĩ, hàng vạn cán bộ trong nước và quốc tế tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, bồi dưỡng lãnh đạo, chỉ huy các cấp, góp phần bổ sung nguồn nhân lực quan trọng cho lực lượng Công an nhân dân, Quân đội nhân dân, các ngành khối nội chính trong và ngoài nước. 

Ghi nhận những thành tích mà Học viện đạt được trong công tác đào tạo, giáo dục và nghiên cứu khoa học, Đảng và Nhà nước đã trao tặng Nhà trường nhiều phần thưởng cao quý: 02 lần được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, 01 Huân chương Hồ Chí Minh, 01 Huân chương Độc lập hạng Nhất, 04 Huân chương Quân công hạng Nhất, Nhì và Ba, 03 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất và hạng Ba, 03 Huân chương Chiến công hạng Nhì, Ba; là một trong những cơ sở giáo dục, đào tạo đầu tiên trong các nhà trường CAND vinh dự 04 lần liên tiếp dẫn đầu trong các phong trào thi đua “Vì an ninh Tổ quốc”, được Chính phủ tặng Cờ thi đua từ năm 2019 đến năm 2022; nhân dịp kỷ niệm 55 năm Ngày thành lập, Học viện đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì. 

Tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, kính cẩn nghiêng mình trước anh linh Chủ tịch Hồ Chí Minh, tập thể cán bộ, giảng viên Học viện xin hứa, dù trong bất cứ tình huống nào, dù khó khăn gian khổ đến đâu, luôn trung thành tuyệt đối với Đảng; giữ vững và phát huy truyền thống vẻ vang của lực lượng; vững vàng bản lĩnh chính trị, trong sáng về phẩm chất đạo đức; thường xuyên nêu cao ý thức phục vụ Nhân dân, tinh thần tận tụy với công việc; đoàn kết, thương yêu giúp đỡ đồng đội; dũng cảm, mưu trí, không quản ngại khó khăn gian khổ, sẵn sàng hy sinh vì nền an ninh trật tự của Tổ quốc, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của Nhân dân.