Trong bài viết “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, tăng cường hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.
Đây là một trong những yếu tố then chốt đưa Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành người cầm lái vĩ đại, người thuyền trưởng tinh anh đưa con thuyền cách mạng Việt Nam vượt mọi thác ghềnh, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Điểm hội tụ chiến lược sau 40 năm đổi mới đất nước đang đem đến cơ hội lịch sử đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; cũng đặt ra yêu cầu cấp bách thực hiện quyết liệt cuộc cách mạng nhằm xây dựng hệ thống chính trị thật sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới”…
Những năm qua, với tinh thần gương mẫu “đi trước, mở đường”, lực lượng CAND đã thực hiện cuộc cách mạng lớn, đó là tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, với phương châm “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”. Cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 15/3/2018 của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, Luật CAND năm 2018 đã quy định tổ chức, hoạt động của CAND phải được tổ chức tập trung, thống nhất, chuyên sâu, tinh gọn và theo cấp hành chính từ Trung ương đến cơ sở. Theo đó, Bộ Công an không tổ chức cấp tổng cục; củng cố nâng cao chất lượng hoạt động của các đơn vị cấp cục trực thuộc Bộ; sắp xếp, thu gọn các đầu mối theo phương châm “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”.
Phương châm này cũng là mục tiêu sắp xếp tổ chức bộ máy trong 4 cấp Công an để thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW của Bộ Chính trị và Đề án của Bộ Công an “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy Bộ Công an tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” (Đề án 106); đồng thời là căn cứ để các đơn vị sắp xếp, bố trí lại đội ngũ cán bộ nhằm thực hiện xuất sắc chức năng, nhiệm vụ được giao. Đây cũng là sự tập trung quán triệt sâu sắc, liên tục và triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả nói chung, trong công tác tổ chức, cán bộ của CAND nói riêng.
Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an đã có hướng dẫn cụ thể về công tác sắp xếp, kiện toàn tổ chức cán bộ đối với từng cấp Công an. Sau khi kiện toàn, toàn lực lượng CAND đã giảm 6 tổng cục, gần 60 đơn vị cấp cục và hơn 800 đơn vị cấp phòng, hàng nghìn đơn vị cấp đội. Đội ngũ cán bộ ở Bộ giảm 35 lãnh đạo tổng cục, 55 cục trưởng và tương đương, 287 trưởng phòng và tương đương.
Ở Công an các địa phương: Điều động, bố trí các đồng chí Giám đốc, Phó Giám đốc và điều động gần 15.000 cán bộ, chiến sĩ của 20 đơn vị Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy đến công tác tại Công an cấp tỉnh, bảo đảm nguyên tắc “Một nhiệm vụ chỉ do một đơn vị chủ trì, một đơn vị đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ”, ưu tiên, bố trí chuyên sâu các đơn vị trực tiếp chiến đấu, không chia cắt về địa bàn, lãnh thổ, đối tượng, lĩnh vực quản lý.
Việc sắp xếp, tổ chức bộ máy Bộ Công an nhằm định hướng rõ chức năng, nhiệm vụ chính của các cơ quan là thực hiện nghiên cứu, tham mưu chiến lược, đề xuất, hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về bảo vệ an ninh, trật tự; chỉ đạo, hướng dẫn, thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quản lý nhà nước về an ninh, trật tự; trực tiếp đấu tranh phòng, chống tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, tội phạm có tổ chức, tội phạm công nghệ cao, tội phạm tham nhũng, tội phạm có tính chất quốc tế và các vụ án hình sự lớn, liên quan đến nhiều địa phương…
Cùng với việc hoàn thiện cơ sở chính trị, pháp lý cho việc triển khai kiện toàn tổ chức bộ máy lực lượng CAND, Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương làm tốt công tác chính trị, tư tưởng; thường xuyên nắm bắt diễn biến tâm lý và giải quyết kịp thời trong quá trình kiện toàn tổ chức bộ máy, trước hết là của đảng viên, cán bộ lãnh đạo, chỉ huy. Đồng thời, có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn và kiên quyết xử lý, khắc phục những sơ hở, yếu kém, khuyết điểm trong công tác xây dựng lực lượng, quản lý, sử dụng, sắp xếp, nhận xét, đánh giá cán bộ.
Do làm tốt công tác này nên việc triển khai sắp xếp lại tổ chức bộ máy của lực lượng CAND đã nhận được sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên, chiến sĩ, nhất là đội ngũ tướng lĩnh, lãnh đạo, chỉ huy Công an các cấp. Nhiều đồng chí đã sẵn sàng đảm nhiệm những cương vị thấp hơn, thậm chí xin không đảm nhiệm chức vụ, nghỉ hưu trước thời hạn. Nhiều đồng chí sẵn sàng về công tác tại đơn vị trực tiếp chiến đấu, tại địa bàn cơ sở theo sự phân công của tổ chức, bảo đảm yêu cầu kiện toàn, ổn định của đơn vị, tổ chức theo chủ trương của Bộ. Lực lượng Công an xã, thị trấn chính quy đã gần dân, bám cơ sở, giữ vững ANTT ngay tại cơ sở.
Với những kết quả đáng tự hào trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong thời gian qua, Bộ Công an được Bộ Chính trị đánh giá là lực lượng tiên phong, gương mẫu đi đầu trong tinh gọn, cải cách bộ máy. Trước yêu cầu, bối cảnh tình hình mới, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm “Thời điểm 100 năm đất nước ta dưới sự lãnh đạo Đảng và 100 năm thành lập nước không còn xa, để đạt được các mục tiêu chiến lược, không chỉ đòi hỏi những nỗ lực phi thường, những cố gắng vượt bậc, mà còn không cho phép chúng ta chậm trễ, lơi lỏng, thiếu chính xác, thiếu đồng bộ, thiếu nhịp nhàng trên từng bước đi; muốn vậy cần khẩn trương thực hiện cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”, lực lượng CAND tiếp tục tập trung thực hiện nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, ứng dụng công nghệ thông tin, tiên phong trong chuyển đổi số, đẩy mạnh cải cách hành chính, phục vụ nhân dân, vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Những nhiệm vụ chủ yếu:
Một là, tăng cường chất lượng lượng cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Với mô hình Công an 4 cấp, lực lượng CAND đảm bảo ANTT trật tự trong mọi tình huống, từ sớm, từ xa và ngay tại cơ sở. Đào tạo chuyên sâu, chuyên ngành chất lượng cán bộ trên mọi lĩnh vực công tác. Chú trọng công tác huấn luyện cán bộ tinh thông về chuyên môn, có phẩm chất đạo đức vững vàng và khả năng xử lý tình huống nhanh chóng, hiệu quả. Cùng với đó, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trên các lĩnh vực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn vào công tác điều tra, giám sát, và quản lý giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhân sự trong những công việc thủ công, đồng thời nâng cao chất lượng công tác.
Hai là, đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính trong nội bộ ngành và phục vụ doanh nghiệp và nhân dân. Lực lượng Công an đơn giản hóa và hiện đại hóa các quy trình, thủ tục hành chính, từ đó giảm thiểu những phiền hà cho người dân, đồng thời tiết kiệm thời gian và nguồn lực của lực lượng Công an. Đẩy mạnh cơ chế một cửa, tạo ra một hệ thống giải quyết công việc hiệu quả, trong đó công dân chỉ cần làm việc với một đầu mối duy nhất mà không phải qua nhiều bước trung gian. Điều này giúp giảm bớt sự cồng kềnh trong bộ máy hành chính, nâng cao hiệu quả làm việc.
Ba là, tiên phong trong thực hiện chuyển đổi số và vai trò của công nghệ trong công tác Công an. Trong kỷ nguyên số, lực lương Công an đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ vào công tác nghiệp vụ như quản lý hồ sơ, giám sát an ninh, điều tra và xử lý tội phạm. Công nghệ có thể giúp giảm thiểu nhân sự trong một số lĩnh vực, đồng thời nâng cao tính hiệu quả và độ chính xác. Lực lượng Công an tiếp tục xây dựng hệ thống quản lý thông minh như các hệ thống như cơ sở dữ liệu về tội phạm, hệ thống nhận diện khuôn mặt, giám sát qua camera… góp phần nâng cao chất lượng hiệu quả công việc với bộ máy, nguồn lực tinh gọn như hiện nay.
Bốn là, đẩy mạnh xây dựng, củng cố nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận lòng dân vững chắc. Làm tốt công tác an ninh xã hội, nhất là tại địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới; đẩy mạnh phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc gắn với thực hiện Cuộc vận động toàn dân xây dựng đời sống văn hoá ở khu dân cư và phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Tổ chức hiệu quả và thực chất ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, tăng cường kết nối, tương tác giữa Công an với người dân, nhất là Công an cấp xã. Triển khai xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc và thế trận an ninh nhân dân trên không gian mạng.
Năm là, đảm bảo an ninh quốc gia trong bối cảnh quốc tế mới. Việc bảo vệ an ninh quốc gia không chỉ liên quan đến an ninh vật lý mà còn là an ninh mạng, sự đổi mới, tinh giản bộ máy, đầu tư lĩnh vực mũi nhọn, con người và trang thiết bị để đáp ứng những thách thức mới trong không gian mạng. Cùng với đó, tinh giản bộ máy lực lượng Công an tăng cường hợp tác quốc tế hiệu quả hơn, chia sẻ thông tin, điều phối các hoạt động phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, gắn với thực hiện chiến lược đối ngoại quốc phòng, an ninh, ngăn chặn từ sớm, từ xa các nguy cơ về an ninh, trật tự. Cử cán bộ tham gia làm việc, gìn giữ hòa bình với các nước trên thế giới.
Xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại là mục tiêu lớn, chiến lược nhưng cũng rất cấp thiết, diễn ra trong một chặng đường dài với nhiều việc phải làm. Toàn lực lượng CAND luôn có quyết tâm chính trị cao, hành động thực tiễn kiên quyết, kịp thời, thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, có kế hoạch, lộ trình khoa học đối với từng cấp, từng hệ lực lượng, phát huy vai trò của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các sở, ban, ngành trong công tác xây dựng lực lượng CAND.
Tinh giản bộ máy CAND là một bước đi quan trọng trong việc hiện đại hóa lực lượng Công an, giúp lực lượng không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự mà còn góp phần vào sự phát triển chung của đất nước trong thời kỳ đổi mới, hội nhập quốc tế. Tinh gọn bộ máy là cuộc cách mạng lớn mà lực lượng CAND đã tiên phong đi trước, mở đường thực hiện, không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng cho ngân sách Nhà nước mà còn nâng cao hiệu quả công tác, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số và xu thế toàn cầu hóa.
Từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà phục vụ, dựa vào nhân dân mà làm việc, đứng trước cơ hội mới, vận hội mới, kỷ nguyên mới, với bộ máy tinh - gọn - mạnh, với đội ngũ cán bộ có tâm, có tầm, ứng dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách hành chính, bằng những việc làm thường xuyên và lâu dài, lực lượng CAND vững tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc như tinh thần Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề ra trước thềm Đại hội XIV của Đảng và hành trình hướng đến 100 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 100 năm thành lập nước, xây dựng một nước Việt Nam phát triển toàn diện, bứt phá và cất cánh…